تروجان‌ها یکی از اون بدافزارهای مزاحم و خطرناکی هستن که ممکنه خیلی بی‌سر و صدا وارد سیستم شما بشن. این بدافزارها خودشون رو مثل یه برنامه بی‌آزار و به‌دردبخور نشون میدن، اما وقتی وارد سیستم میشن، می‌تونن اطلاعات شما رو بدزدن یا حتی کنترل کامل کامپیوترتون رو به دست بگیرن.
نکته جالب اینجاست که برخلاف ویروس‌ها، تروجان‌ها خودشون تکثیر نمی‌شن، بلکه به‌صورت مخفیانه وارد سیستم میشن و راه رو برای هکرها باز می‌کنن. برای جلوگیری از این مشکل، همیشه باید حواستون باشه که روی لینک‌ها و برنامه‌های ناشناس کلیک نکنید، آنتی‌ویروس‌های به‌روز نصب کنید و فایل‌های مشکوک رو نادیده بگیرید. با رعایت این نکات ساده، می‌تونید جلوی خیلی از حملات تروجانی رو بگیرید و اطلاعاتتون رو ایمن نگه دارید.
تروجان چیست؟
تروجان یه نوع بدافزاره که خیلی زیرکانه و مخفیانه وارد سیستم شما می‌شه و کار خودش رو می‌کنه، بدون اینکه شما حتی بویی ازش ببرید! تروجان برخلاف ویروس‌ها خودش تکثیر نمی‌شه، اما وقتی وارد سیستم بشه، می‌تونه به هکرها دسترسی کامل بده. اون‌ها می‌تونن اطلاعات شخصی شما مثل عکس‌ها، فایل‌ها و رمزهای عبور رو بدزدن یا حتی کنترل کامل کامپیوترتون رو به‌دست بگیرن. تروجان‌ها معمولا از طریق دانلود برنامه‌های ناشناس، کلیک روی لینک‌های مشکوک یا باز کردن ایمیل‌های فریبنده وارد سیستم میشن.
برای اینکه جلوی ورود تروجان رو بگیرید، همیشه حواستون باشه که از منابع مطمئن دانلود کنید، ایمیل‌های مشکوک رو باز نکنید و از یه آنتی‌ویروس خوب و به‌روز استفاده کنید. اینجوری می‌تونید سیستم‌تون رو از شر این بدافزارهای مزاحم در امان نگه دارید.
انواع تروجان‌ها
تروجان‌ها همون بدافزارهایی هستن که مثل یه مهمون ناخونده وارد سیستم میشن و بدون اینکه شما بفهمید، دست به خرابکاری می‌زنن. هر تروجان کار مخصوص به خودش رو داره. در ادامه به چند نوع معروف تروجان اشاره می‌کنیم:
- تروجان درب پشتی (Backdoor Trojan)
این تروجان وقتی وارد سیستم بشه، یه راه مخفی برای هکرها باز می‌کنه تا بتونن به همه چیز توی سیستم شما دسترسی پیدا کنن، انگار درب خونه‌تون رو بدون اینکه بدونید، براشون باز کردید.
- تروجان بانکی (Banker Trojan)
این یکی برای دزدیدن اطلاعات مالی مثل شماره کارت و رمزهای بانکی شما ساخته شده. کافیه یه خرید آنلاین داشته باشید تا هکرها همه اطلاعات مالی‌تون رو بگیرن.
- تروجان دانلودر (Downloader Trojan)
این تروجان خودش یه بدافزار کامل نیست، اما وقتی نصب بشه، شروع می‌کنه به دانلود تروجان‌های دیگه و اون‌ها رو روی سیستم‌تون نصب می‌کنه. یه جور مامور ورود برای بقیه بدافزارهاست!
- تروجان بات‌نت (Botnet Trojan)
این تروجان سیستم شما رو عضو یه شبکه بزرگ از کامپیوترهای آلوده می‌کنه و هکرها از اون‌ها برای حمله‌های سنگین به سایت‌ها و سرورها استفاده می‌کنن.
- تروجان ترس‌افزار (Cryxos Trojan)
این نوع تروجان با پیام‌های هشدار جعلی شما رو می‌ترسونه، مثل “سیستم شما هک شده” و سعی می‌کنه ازتون پول بگیره تا مثلا مشکلتون رو حل کنه.
- تروجان SMS
این تروجان مخصوص گوشی‌های اندرویدی هست و از طریق پیام‌های مشکوک یا برنامه‌های جعلی مثل نسخه‌های غیررسمی تلگرام پخش می‌شه. می‌تونه برای مخاطب‌هاتون پیام‌های تبلیغاتی یا مخرب بفرسته.
با دونستن این موارد، همیشه حواستون به برنامه‌ها و لینک‌هایی که دانلود یا باز می‌کنید باشه و از یه آنتی‌ویروس خوب استفاده کنید تا جلوی این بدافزارها رو بگیرید.
تروجان چگونه کار می‌کند؟
تروجان‌ها یکی از خطرناک‌ترین انواع بدافزارها هستن که به‌طور مخفیانه وارد سیستم شما میشن. این بدافزارها معمولا خودشون رو در قالب فایل‌های بی‌خطر مثل برنامه‌های نصبی، ویدیوها، یا حتی ایمیل‌های تبلیغاتی به شما نشون میدن. وقتی شما روی این فایل‌ها کلیک کنید یا اون‌ها رو نصب کنید، تروجان هم وارد سیستم می‌شه.
چطور تروجان نصب می‌شه؟
تروجان‌ها اغلب از طریق فایل‌های اجرایی .exe یا .apk به سیستم شما راه پیدا می‌کنن. یه روش معمول برای نصبشون اینه که همراه با فایل‌های دانلودی از سایت‌های مشکوک یا ایمیل‌های ناخواسته وارد بشن. وقتی فایل پیوست یا لینک رو باز می‌کنید، تروجان فعال می‌شه و سیستم رو آلوده می‌کنه.
بعد از نصب چه اتفاقی می‌افته؟
وقتی تروجان نصب شد، به‌طور پنهانی شروع به جمع‌آوری اطلاعات مهم مثل رمزهای عبور، فایل‌های حساس و اطلاعات مرورگر شما می‌کنه. بعد از اون، این اطلاعات به هکرها فرستاده می‌شه تا بتونن ازش سوءاستفاده کنن.
تروجان چه شکلیه؟
تروجان‌ها معمولا به شکل فایل‌های نصبی یا اسناد معمولی میان. ممکنه حتی در فایل‌های Word یا Excel پنهان باشن و وقتی شما روی دکمه Enable Editing کلیک کنید، فعال بشن.
برای محافظت از سیستم‌تون، از منابع معتبر دانلود کنید، ایمیل‌های مشکوک رو باز نکنید و همیشه نرم‌افزارهای امنیتی‌تون رو به‌روز نگه دارید.
علائم سیستم آلوده به تروجان
تروجان‌ها می‌تونن به هر شکلی وارد سیستم بشن، از فایل‌های موسیقی گرفته تا اسناد Word یا برنامه‌های نصبی و کرک‌های نرم‌افزاری. اگه سیستم شما به تروجان آلوده شده باشه، معمولا یه سری علائم مشخص ظاهر میشن که می‌تونن به شما هشدار بدن. در ادامه به بعضی از این نشونه‌ها می‌پردازیم:
- کاهش شدید سرعت اینترنت
اگه اینترنتتون به‌طور ناگهانی خیلی کند شده، ممکنه نشونه‌ای از فعالیت مخفی تروجان باشه. این بدافزار ممکنه به‌صورت پنهانی در پس‌زمینه از اینترنت شما استفاده کنه.
- افت سرعت سیستم و پردازش بالا
تروجان‌ها معمولا منابع زیادی از سیستم شما مصرف می‌کنن. اگه سیستم‌تون ناگهان خیلی کند شده و پردازش سی‌پی‌یو بالا رفته، احتمالا سیستم آلوده شده.
- تغییر ظاهر ویندوز یا برنامه‌ها
یکی از نشونه‌های عجیب می‌تونه تغییرات ناگهانی در ظاهر ویندوز باشه. مثلا پنجره‌ها تغییر شکل بدن یا آیکون‌ها جابجا بشن.
- هدایت به سایت‌های ناشناس
اگه مرورگرتون بدون دلیل به سایت‌های ناشناخته و مخرب هدایت می‌شه، این یه زنگ خطره. تروجان‌ها ممکنه مسیر مرورگر شما رو تغییر بدن.
- افزایش پیام‌های اسپم
اگه ایمیل‌های اسپم زیادی دریافت می‌کنید یا به‌طور ناگهانی پیام‌های تبلیغاتی از سیستم شما ارسال می‌شه، این هم نشونه‌ای از وجود تروجان می‌تونه باشه.
- باز شدن خودکار پنجره‌های اضافی
باز شدن خودکار پنجره‌های اضافی یا حتی CMD (خط فرمان) که بلافاصله بسته می‌شه، می‌تونه از فعالیت تروجان خبر بده.
در صورت مشاهده این علائم، بهتره سریع اقدام به بررسی و پاکسازی سیستم کنید و تا اون موقع از حساب‌های کاربری‌تون خارج بشید تا اطلاعاتتون به خطر نیفته.
راه‌های انتقال ویروس تروجان
تروجان‌ها به روش‌های مختلفی می‌تونن وارد سیستم شما بشن و به اطلاعاتتون دسترسی پیدا کنن. هکرها با استفاده از روش‌های زیر، سعی می‌کنن شما رو فریب بدن تا خودتون این بدافزارها رو نصب کنید. در ادامه به برخی از رایج‌ترین راه‌های انتقال تروجان‌ها اشاره می‌کنیم:
یکی از روش‌های معروف انتقال تروجان، استفاده از چیت‌های بازی‌های آنلاینه. این فایل‌ها که به‌عنوان تقلب یا کمک‌درسی در بازی‌ها استفاده میشن، به‌طور پنهانی تروجان‌ها رو به سیستم‌تون منتقل می‌کنن. نرم‌افزارهای کرک شده و فعال‌سازهای ویندوز یا Microsoft Office هم از محبوب‌ترین روش‌های دیگه هستن. وقتی شما این فایل‌ها رو از سایت‌های نامعتبر دانلود می‌کنید و نصبشون می‌کنید، تروجان همراهشون وارد سیستم می‌شه.
یکی دیگه از راه‌های انتقال تروجان، ایمیل‌های تبلیغاتی مشکوکه. این ایمیل‌ها معمولا با موضوعات جذاب یا وسوسه‌کننده به شما ارسال میشن و وقتی فایل پیوستشون رو باز کنید، سیستم‌تون آلوده می‌شه. همچنین، برنامه‌های رایگان از سایت‌های نامطمئن هم یه روش رایج برای پخش تروجان‌ها هستن. این برنامه‌ها به‌طور پنهانی فایل‌های مخرب رو همراه خودشون دارن.
آسیب‌های ویروس تروجان: وقتی سیستم شما قربانی می‌شود
تروجان‌ها یکی از اون بدافزارهایی هستن که وقتی به سیستم‌تون راه پیدا می‌کنن، بدون سر و صدا دست به خرابکاری می‌زنن. این بدافزارها می‌تونن کارهای مختلفی انجام بدن و هرکدوم هدف خاصی دارن. بیایید ببینیم چه آسیب‌هایی از طریق تروجان‌ها به سیستم‌تون وارد می‌شه.
تبدیل سیستم به سرباز مخفی
گاهی هکرها کاری به اطلاعات شخصی شما ندارن، اما دنبال این هستن که کامپیوتر یا گوشی شما رو به یه سرباز تو ارتش خودشون تبدیل کنن! این یعنی سیستم شما می‌شه بخشی از یه شبکه بزرگ‌تر که هکرها برای حملات آنلاین مثل حملات DDoS استفاده می‌کنن. شما فکر می‌کنید سیستم‌تون مشکلی نداره، ولی در واقع داره به هکرها کمک می‌کنه.
باز کردن درِ مخفی (Backdoor)
تروجان‌ها می‌تونن یه راه مخفی توی سیستم شما باز کنن که بهش می‌گن “درب پشتی”. این راه مخفی به هکرها اجازه می‌ده هر وقت بخوان، به سیستم‌تون دسترسی پیدا کنن و بدافزارهای دیگه‌ای نصب کنن. اینجوری هکرها همیشه یه راه برگشت به سیستم شما دارن و می‌تونن هر کاری که می‌خوان انجام بدن.
پیامک‌های گرون‌قیمت بدون اطلاع شما
تروجان‌ها حتی به گوشی‌های هوشمند هم رحم نمی‌کنن. بعضی از این بدافزارها وقتی روی گوشی نصب میشن، شروع می‌کنن به فرستادن پیامک‌های گرون به شماره‌های خاص، بدون اینکه شما خبر داشته باشید. اینطوری قبض موبایل‌تون می‌شه یه رقم عجیب و غریب و هکرها از این راه پول به جیب می‌زنن.
جاسوسی از اطلاعات شخصی شما
یکی از خطرناک‌ترین نوع تروجان‌ها، جاسوس‌افزارها هستن. این بدافزارها به طور مخفیانه اطلاعات شما رو زیر نظر می‌گیرن. مثلا وقتی شما وارد حساب بانکی‌تون می‌شید، این تروجان‌ها اطلاعات ورود شما رو دزدیده و برای هکرها ارسال می‌کنن. این یعنی ممکنه شما حتی متوجه هم نشید که حساب بانکی‌تون در خطره.
با این توضیحات، خیلی مهمه که همیشه از سیستم خودتون محافظت کنید و هر فایلی رو از هر سایتی دانلود نکنید. تروجان‌ها خیلی زیرکانه عمل می‌کنن، پس بهتره همیشه حواستون به نشونه‌های عجیب توی سیستم‌تون باشه.
کلام آخر
تروجان یه بدافزار خیلی زیرکانه است که خودش رو پشت فایل‌های بی‌خطر قایم می‌کنه و وقتی شما فکر می‌کنید دارین یه برنامه معمولی نصب می‌کنید، تروجان هم همراهش وارد سیستم‌تون می‌شه. این بدافزار می‌تونه باعث دزدیدن اطلاعات شما، کنترل کامپیوترتون و حتی جاسوسی از فعالیت‌های آنلاین‌تون بشه.
برای جلوگیری از آلوده شدن به تروجان، باید همیشه حواستون به منابعی که ازشون فایل دانلود می‌کنید باشه، ایمیل‌های مشکوک رو باز نکنید و از یه آنتی‌ویروس قوی و به‌روز استفاده کنید. اینطوری می‌تونید جلوی ورود این بدافزارهای مزاحم رو بگیرید و سیستم‌تون رو ایمن نگه دارید.
